Ücreti

This page was last updated on: 2023-12-31

Fazla Çalışma Ücreti

Çalışma süresi günde 7,5 saati ve haftada 45 saati aşmamalıdır. Haftalık çalışma süresi (45 saat), günlük çalışma süresini yani 11 saati aşmamak koşulu ile 6 gün içinde eşit dağıtılmış olabilir. Bu halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir. 6645 Sayılı Torba Yasa çerçevesinde, yeraltı madencilik faaliyetlerinde çalışan işçilerin çalışma saatleri, günlük 7.5 saat ve haftalık en fazla 37.5 saat olarak belirlenmiştir.

İş Kanununa göre fazla çalışma üç çeşide ayrılıyor: normal mesai, zorunlu fazla çalışma ve acil durumlarda fazla çalışma. Fazla çalışmaya, ulusal çıkarlar, artanüretim, diğer bazıteknik sebeplerden, arızagibizorunlunedenlerde (gerçekveya tehlikeli), makine, alet veya teçhizatüzerindeyapılacakaciliş, beklenmedik sebeplerveyaacildurumlardaİş Kanununa göreizin verilir. Haftada 45 saatten fazla çalışmak fazla mesai olarak kabul edilir ve İş Kanunu, fazla çalışmayı normal ücret oranının % 150 si olarak tazmin edilmesini gerektirir. Çalışan, fazla mesai yapmakla zorunlu tutulamaz. İşçinin haftalık çalışma süresi 45 saatten daha az olarak belirlenmiş ise, işçiden haftada 45 saatte kadar ilave çalışması istenilebilir. Böyle bir durumda, her ilave saat için normal ücretin % 125ikarşılık olarak ödenir. İş Kanununa göre işçiler, fazla çalışma ücreti yerine izin seçme hakkına da sahiptir:

i. Her 60 dakika fazla mesai için 90 dakika;

ii. Her 60 dakika fazla çalışma için 75 dakika.

İzni tercih eden çalışanlar, buizinlerini6ayiçinde kullanmak zorundadır.İş Kanunu ayrıca fazla çalışmanın sınırlarını da belirlemektedir. Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda 270 saatten fazla olamaz.Fazla mesai aşağıdaki sıralanmış işler için yasaklanmıştır:

i. Sağlık nedenleriyle,günlüktoplam çalışma saatlerinin 7,5 saat veya daha az olduğuişlerde;

ii. Gece işlerinde;

iii. Yer altı ve su altı işlerinde; örneğin madencilik, kablo montaj işleri, kanalizasyon sistemindeki işler veya tünel yapım işleri gibi işlerde.

6552 sayılı Torba Yasa uyarınc yeniden düzenlenen İş Kanununa göre, zorunlu ve istisnai durumlarda oluşan fazladan mesailer için, işçiye ödenecek saatlik ücret en az %100'lük bir artış ile ödenmelidir (normal saatlik ücret oranının en az %200'ü). 

Ayni zamanda fazla çalışma, 18 yaşından küçük işçiler, gebe veya emziren işçiler, sağlık durumu fazla mesaiye izin vermeyen işçiler ve sabit süreli sözleşmeler üzerinde çalışan işçiler için yasaklanmıştır.(İş KanunuMd.41-43, 63, 2003, İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği veHaftalık İş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği).

Gece Çalışma Ücreti

Saat 20.00ile 06.00arasında yapılançalışma,geceçalışması olarak kabuledilir. İş Kanunukapsamında fazla mesai içinhiçbiryasalprim ödemesiöngörülmemiştir. Ancak,kanuna göregece çalışanlar içintoplamçalışmasüresi7,5saati geçemezvegece işçilerifazla mesai yapılmasına zorlanamaz.

6645 Sayılı Torba Yasa çerçevesinde, 7.5 saatten fazla çalışma hususundaki yasak (gece süresince), çalışanın fazla mesai konusunda kendi rızasının bulunduğunu yazılı olarak belirtmesi halinde, turizm, sağlık ve özel güvenlik sektörlerinde çalışan işçiler için kaldırılmıştır (2003 yılı İş Kanununun 69. Maddesi). 

(İş Kanunu Md.69).

Telafi Tatilleri / Dinlenme Günleri

İşçilerinhaftalık dinlenmegününde veyaresmi tatillerdeçalışmasıdurumunda,telafidinlenmegünü içinbir hüküm yoktur.

Hafta Sonu / Kamu Tatil Çalışma Tazminatı

Haftalık dinlenmegününde/Pazarveresmi tatil günlerindeçalışanlar içinbirprimödenmesi gerekir.Birişçi, haftalık dinlenmegününde/ resmi tatillerde çalışırsa, ogüniçinnormal ücretoranının % 200oranındaücrethakkına sahiptir. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde, işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı (toplu) iş sözleşmesi ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gerekir. İşçinin hiç aralıksız çalışması gerekirse, haftalık dinlenmegünündeçalışma süresi Çalışma veSosyal GüvenlikBakanlığı tarafındançıkarılan bir yönetmelikledüzenlenebilir. Ancak, böyle birdüzenlemehenüz yapılmamıştır.(İş Kanunu & EWI Md. 44, 47 ve 76, 2003).

Ücreti ile ilgili düzenlemeler

  • 4857 sayılı İş Kanunu, 2003 / Labour Law No. 4857, 2003
Loading...