İş ve Çocuk

This page was last updated on: 2023-12-31

15 Yaşından Küçük Çocuklar

İş sözleşmesi yapabilmek için, işçinin on beş yaşını doldurmuş olması gerekir. On dört yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış olan çocuklardan, bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin, okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilirler. (Md. 71 İş Kanunu, 2003).

6645 Sayılı Torba Yasa ile 4857 sayılı İş Kanununun 71. maddesinde yapılan değişiklikler, genç yaştaki çocukların (10-14 yaş), eğitim hayatlarının sürekliliğini etkilememesi, yazılı bir sözleşme bulunması ve her bir faaliyet için ilgili yetkililerden izin alınmış olması koşulu ile, kültürel ve sanatsal faaliyetlerde çalışmabilmelerini mümkün hale getirmektedir. 

18 yaşını doldurmamış işçilere fazla çalışma yaptırılamaz. (25425 sayılı İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği Md. 8 2004). 25425 sayılı Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliği 14 yaşını bitirmiş çocukların çalıştırılabilecekleri gazete dağıtımı ve satımı, çiçek satışı ve düzenlenmesi ve büro hizmetlerine yardımcı işleri gibi hafif işleri sıralıyor. Ayrıca, 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış genç işçilerin çalışmasına izin verilecek işleri tanımlıyor.

Temel eğitimini tamamlamış olup artık okula devam etmeyen çocukların çalışma saatleri, günde yedi saatten ve haftada otuz beş saatten fazla olamaz. Ancak bu çalışma saatleri, haftalık kırk saate kadar çıkarılabilir. Okula devam eden çocukların ise eğitim süreleri boyunca çalışma saatleri, eğitim saatlerinin dışında olmalı ve günde iki ve haftada on saatten fazla olmamalıdır.

15 Yaşın üstündeki çocuklar için, maksimum çalışma saatleri günde 8 saat ve haftada 40 saat olarak belirlenmiştir. Kültürel ve sanatsal faaliyetlerde çalışan çocuklar için maksimum çalışma saati, günlük 5 saat ve haftalık 30 saati geçemez.

Tehlikeli İş için Asgari Yaş

İş Kanunun 85. maddesine göre on altı yaşını doldurmamış işçiler ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamaz. Ancak, çeşitli düzenlemelerdebelirlendiği üzere, tehlikeli işleriçingerçek asgariyaş 18'dir. Yasaya göre, on altı yaşını tamamlamış ancak on sekiz yaşın altında olan genç işçilerin çalışabildiği ağır ve tehlikeliişkategorilerinibelirten yönetmeliğin düzenlenmesi gerektiğini belirliyor. 25425 sayılı Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliği (Nisan 2004), 18 yaşından küçük işçilerin çalışması yasaklandığı işleri (gece işleri, maden ocaklarında işler, alkol ve sigara üretimi ve gürültü ve/veya vibrasyonun yüksek olduğu ortamlarda yapılan işler) sıralıyor. Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin çalıştırılamadıkları işlerden 153 çeşidini sıralıyor (25494 sayılı Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği, 2004). 18 Yaşın altındaki oğlan çocukları ve yaşa bakılmaksızın tüm kadınlar, madenlerde, kablo döşeme ve kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi işlerde, yeraltında ya da su altında çalıştırılmamalıdır. (2003 Yılı 4857 sayılı İş Kanununun 72. maddesi)

İş ve çocuk ile ilişkin düzenlemeler

  • 4857 sayılı İş Kanunu, 2003 / Labour Law No. 4857, 2003
Loading...